ایالات متحده آمریکا کار کمکرسانی هوایی به مردم غزه از طریق پرتاب بستههای امدادی از هواپیما را عصر شنبه دوم ماه مارس (۱۲اسفند) آغاز کرد.
یک روز قبل جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا گفته بود که امدادرسانی هوایی آمریکا به غیرنظامیان نیازمند فلسطینی در نوار غزه به زودی آغاز میشود و همزمان شماری از دولتمردان و همچنین سازمان ملل متحد درباره کمبود خوراک، دارو، آب و مایحتاج معیشتی در نوار غزه و همچنین بروز فاجعه انسانی هشدار داده بودند.
سازمان ملل گفته است که یکچهارم جمعیت ۲.۳ میلیونی نوار غزه در آستانه قحطی به سر میبرد و بنا به گفته مقامات وزارت بهداشت حماس در نوار غزه، در سه روز گذشته ۱۳ کودک بر اثر کمآبی و سوءتغذیه در بیمارستان کمال عدوان در شمال غزه جان باختهاند.
فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام)، در بیانیهای اعلام کرد که عملیات امدادرسانی با همکاری مشترک ارتش آمریکا و نیروی هوایی سلطنتی اردن، بین ساعت ۳ تا ۵ عصر به وقت محلی، با هدف ارائه کمکهای ضروری انجام شد.
United States Central Command and Royal Jordanian Air Force Conduct Combined Airdrops of Humanitarian Aid Into Gaza
— U.S. Central Command (@CENTCOM) March 2, 2024
U.S. Central Command and the Royal Jordanian Air Force conducted a combined humanitarian assistance airdrop into Gaza on March 2, 2024, between 3:00 and 5:00 p.m.… pic.twitter.com/yiJoQTWeZW
بنابر اعلام سنتکام، در این عملیات سه هواپیمای سی-۱۳۰ ارتش آمریکا و اردن، بیش از ۳۸ هزار وعده خوراکی را در آسمان نوار غزه رها شده است. کاخ سفید گفته است که امدادرسانی از طریق هوا یک تلاش مستمر خواهد بود و اسرائیل نیز از این عملیات حمایت میکند.
امدادرسانی هوایی؛ روشی ناکارآمد و گران
کارشناسان امدادرسانی هوایی را ناکافی، ناکارآمد، پیچیده و خطرناک میدانند و معتقدند که این روش امدادی به دلیل نیاز به تجهیزات و هماهنگی نیروی هوایی بسیار گران است.
مارک استون، تحلیلگر شبکه خبری اسکای، در مقالهای تحلیلی امدادرسانی هوایی آمریکاییها را «اعتراف به شکست» توصیف کرد و گفت که کمکرسانی هوایی آخرین سنگر است و گزینه نهایی سازمانهای امدادرسان برای رسیدگی به بحرانها به شمار میرود.
پس از آن که بایدن در عصر جمعه گفت که امدارسانی هوایی آمریکا در غزه به زودی آغاز میشود، جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید گفت: «امدادرسانی بشردوستانه هوایی پیچیدهترین ماموریت امدادی است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تحلیلگر اسکای همچنین افزود که تصمیم بایدن از یک دیدگاه دیگر نیز قابل توجه است. چرا که در تقابل با پیامدهای جنگی است که یکی از نزدیکترین متحدان واشنگتن با سلاحهای آمریکایی پیش میبرد. او نوشت که تصمیم آمریکا به رها کردن بستههای امدادی در آسمان غزه بعید است که از درد و رنج غیرنظامیان بکاهد چرا که در این نوع امدادرسانی، هر بسته کمکی مجهز به چتر که از هواپیما رها میشود، ظرفیت محدودی دارد.
یک کارشناس امدادرسانی سازمان ملل متحد که نخواست نامش گفته شود، در مورد ناکارآمدی این روش به ایندیپندنت فارسی گفت: «با توجه به ارتفاع هواپیما و شکل جغرافیایی نوار غزه که سرزمینی با عرض بسیار کم است، احتمال خطا در این عملیات بالاست. بهعلاوه با توجه به موقعیت جنگی در غزه، ناهمواری زمین و جادهها و آوار ساختمانها معلوم نیست که بستهها در جای درست روی زمین فرودآیند و ممکن است هنگام فرود روی افراد سقوط کنند. و تازه اگر در جای مناسب فرود آیند خطر بزرگتر موقعی است که مردم به سمت آنها هجوم میبرند و اینجاست که بزرگترین ریسک عملیات امدادرسانی یعنی درگیری میان مردم بر سر برداشتن کمکها و خطر ماندن افراد زیر دست و پا و مرگ در میان هجوم جمعیت مطرح میشود.» او افزود که این خطر در جایی چون نوار غزه و در غیاب پرسنل حرفهای و منظم امدادرسانی به مراتب بالاتر است.
سازمان جهانی غذا میگوید که وقتی تمام راههای موثر امدادرسانی شکست میخورند و عملیات امداد باید در مناطق صعبالعبور از نظر جغرافیایی و امنیتی صورت گیرد، این نهاد امدادرسان به روش هوایی فکر میکند.
آمادهسازی و تدارکات
بستهبندی مهمترین بخش عملیات امدادرسانی هوایی است و موارد خوراکی چون روغن، عدس، برنج، شکر، نمک، آب و دارو در انبارها باید در لایههای متعدد طوری بستهبندی شوند که در مقابل شرایط خشن مقاوم باشند.
هواپیماها میتوانند در مناطق جنگی رهاسازی بستههای امدادی را از ارتفاع ۳۰۰ الی ۵۶۰۰ متری انجام دهند و شرایط جوی و محیطی از جمله باد شدید و طوفان شن ممکن است این عملیات را مختل کند.
به گزارش «برنامه جهانی غذا»، شاخهٔ کمک غذایی سازمان ملل متحد این روش اولین بار در سال ۱۹۷۳ انجام شد و از آن زمان توانسته است جان افراد بیشماری را در مناطق بحرانی نجات دهد. اما به دلیل هزینه هواپیما، پرسنل متخصص نظامی، سوخت و کوچک بودن محمولهها در هواپیما در مقایسه با ظرفیت کامیون، مقرون به صرفه نیست.
امدادرسانی هوایی پیشینهای طولانی دارد و بارها این کار انجام شده است.ارتش آمریکا و بریتانیا در سال ۲۰۱۴ بستههای امدادی را بر فراز شهر سنجار که تحت محاصره داعش بود، رها کردند. در زمان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۸ نیز کمکرسانی هوایی برای ساکنان برلین تحت محاصره نیروهای شوروی، انجام شد. همچنین سازمان ملل متحد از جمله در سال ۲۰۱۶ در شهر محاصره شده دیرالزور سوریه و سال ۱۹۷۳ در غرب منطقه ساحل در آفریقا جایی که شش سال خشکسالی پی در پی مردم چاد، موریتانی، مالی، نیجر، سنگال و بورکینافاسوی امروزی را دچار قحطی کرده بود، این روش را پیاده کرد.